نامه سرگشاده به جناب آقاى خاتمى٬ رياست محترم جمهورى

٠٥-١٢-١٣٧٩

بيش از ٧٧٠ تن از شاعران٬ نويسندگان٬ پژوهشگران٬ روشنفكران٬ روزنامه نگاران و برخى از نمايندگان مجلس شوراى اسلامى مليتهاى آذربايجانى٬ كرد٬ عرب٬ تركمن طى نامه اى سرگشاده به آقاى محمد خاتمى مطالبات و خواسته هاى ملى مليتهاى ايرانى را مطرح كردند. يكى از نكات پر اهميت اين نامه اين است كه براى اول بار جمع بزرگى از فعالين مليتهاى ايرانى آنرا با مضمون طرح خواسته هاى ملى خودشان امضا كرده اند. اين نامه را بخشى از روشنفكران و انديشمندان فارس نيز امضا كرده اند.

"جناب آقاى رئيس جمهور!

ضمن تشكر از كوششهاى پيگير جنابعالى در گسترش قانون گرائى و مردم سالارى اجازه مىخواهيم نكاتى را از موضع صدق و دلسوزى به استحضار برسانيم.

چندى پيش شاهد اظهارات جنابعالى در فرهنگستان زبان و ادبيات فارسى بوديم٬ مبنى بر اينكه "زبان فارسى رمز هويت ايرانيان است". بىترديد ما ايرانىها گنجينه زبان و ادبيات فارسى را جزئى از ثروت معنوى خود مىشناسيم و به آن ارج مىنهيم. اما طبيعتا شما به عنوان رئيس جمهور كشور ايران در خصوص تنوع قومى و زبانى مردم ايران آگاهتر از آنيد كه يكى از زبانهاى قومى ايران را تا حد رمز هويت ملى همه اقوام ايرانى ارتقاء دهيد.

همچنين جنابعالى در يكى از استانهاى كشور از اهالى آن منطقه به عنوان "ايرانيان خالص" ياد كرديد و اين امر چنين شبهه اى را به وجود آورد كه مىتوان ايرانيان را به خالص و ناخالص تقسيم كرد كه اين تصور طبعا با مفاهيم نوين جامعه شناسى كه نژاد را مبناى تعريف ملت نمىشناسد مغايرت دارد.

نكته ديگر اينكه جنابعالى در يكى از سفرهاى خارجى خود٬ ضمن اشاره به حوادث صدر اسلام يادآور شديد كه ما اسلام را پذيرفتيم٬ اما عرب نشديم. اين سخن از زبان رئيس جمهور كشورى كه بخشى از ملت آنرا اعراب تشكيل مىدهند و زبان رسمى آن نيز با بهره گيرى از گنجينه لغات عربى بسى پربارتر گرديده است شگفت آور است.

جناب آقاى رئيس جمهور٬ شما كه خود يكى از انديشمندان برجسته اين كشور هستيد٬ همواره به درستى بيان داشته ايد كه حكومت ارباب مردم نيست٬ بلكه خدمتگزار مردم است و اين مردمند كه ولى نعمت و ارباب حكومت اند و همواره تاكيد خاصى بر حق انتقاد مردم از حكومت داشته ايد. لذا انتظار مىرود كه جنابعالى هويت اقوام ايرانى را با درايتى علمى و كاملا واقع بينانه مورد شناسائى قرار داده و علاوه بر اينكه اين تكثر را منشاء خير و بركت براى ميهن وسيع ما ايران بدانيد٬ انتقادات ما را در خصوص بىاعتنائى و بىتوجهى به حقوق قوميتها مورد توجه قرار دهيد. آيا بهتر نيست همانطور كه مقام رهبرى نيز تاكيد فرموده اند٬ پايه هاى وحدت ملى خود را نه بر اساس زبان و نژاد٬ بلكه در ارزشهاى دينى و مشتركات تاريخى و آرمانهاى انقلابى همه مردم زحمتكش و غيرتمند اين مرز و بوم جستجو كنيم؟

آقاى رئيس جمهور! جنابعالى همواره به درستى اجراى كامل اصول قانون اساسى را مورد تائيد قرار داده ايد و حتى هيئتى را نيز تحت نام هئيت پيگيرى قانون اساسى تشكيل داده ايد. آيا اجراى اصول ١٥ و ١٩ قانون اساسى كه ناظر بر حفظ و ارتقاء زبانهاى قومى ايران و رفع تبعيض از آنهاست٬ نيازى به پيگيرى و نظارت دولتى ندارد؟

متاسفانه تاكنون اجراى اصول فوق به دلايل واهى از جمله به بهانه تعارض با امنيت ملى معوق مانده است. حال آنكه مىدانيم قانون اساسى خود تصريح بر آن دارد كه برخوردارى از حقوق و آزادىهاى قانونى نبايد حتى به بهانه حفظ استقلال و تماميت ارضى تعطيل شود و مىدانيم زبان مردم يك كشور نمىتواند براى آن مردم خطر امنيتى تلقى شود. كسانى كه زبان مردم را خطر امنيتى تلقى مىكنند٬ براستى از كدام ملت دفاع مىكنند؟ حقيت امر اين است كه احترام به حقوق اقوام خود موجب تقويت همبستگى ملى بوده و خود حافظ استقلال و تماميت ارضى ايران مىباشد. و تعلل در شناخت هويت يك ملت٬ خود نوعى خطر امنيت ملى به شمار مىآيد كه بايد به صورت جدى با آن مقابله شود.

جناب آقاى رئيس جمهور! مناطق و استانهاى محل سكونت اقوام مختلف ايرانى اعم از ترك٬ كرد٬ عرب٬ بلوچ و تركمن و.... ضمن اينكه زير بار محروميت اقتصادى و فشارهاى فرهنگى مضاعفى قرار دارند٬ همواره در دفاع از استقلال و تماميت ارضى ميهن عزيز ما ايران جانفشانىها كرده و حماسه هاى خود را در تاريخ به ثبت رسانده اند. ما نيك مىدانيم كه جنابعالى در شرايط حساس كنونى تحت فشارهاى متعددى قرار داريد و طبيعتا مسائل ياد شده به علت عدم قاطعيت در مقابله با ايدئولوژى و ذهنيتهاى به ارث مانده از رژيم سابق است كه متاسفانه شاهد احياى آنها به گونه هاى مختلف هستيم.

اكنون كه قريب چهار سال از رياست جمهورى حضرتعالى مىگذرد٬ تقاضا داريم با تجديد نظر در نگرشها و سياستهاى خود در قبال زبانهاى قومى ايران٬ فضاى كشور را از عطر و طراوت انس و الفت سرشار گردانيد و موجبات شركت هرچه گسترده تر همميهنانمان را در انتخابات قريب الوقوع رياست جمهورى در جوى مملو از نشاط و صميميت فراهم آوريد. از خداوند متعال براى همه خدمتگزاران اين ملت توفيق لايزال مسئلت مىنمايد.

با تجديد احترام".

---