دانش آموزان و معلمان ترك ورامين و شهررى خواستار تحصيل به زبان تركى شدند

بیانیه دانش آموزان و معلمان مدارس ورامین و شهر ری در مورد حق تحصیل به زبان مادری*

مردم شریف ایران

اقوام رشید و خود آگاه کشورمان

با بازگشایی مدارس در اول مهرماه، قریب به شانزده میلیون دانش آموز در سراسر کشور وارد کلاسهای درس خواهند شد. بی شک بیش از دو سوم این تعداد را دانش آموزان ترک (اعم از آذربایجانی، ترکمن، قشقایی و خراسانی)، عرب، کرد، بلوچ، لر، طبری، گیلک و...به خود اختصاص می دهند.

اما به رغم کثرت مشهود دانش آموزان عزیز غیر فارس زبان، متاسفانه این محصلین از یکسو حق تحصیل به زبان شیرین مادری خود را ندارند و از سوی دیگر موظف به تحصیل زبان فارسی هستند! این در حالی است که دانش آموزان فارس زبان نیز از هیچگونه اجبار و یا دست کم تشویقی برای تحصیل یا حداقل آشنایی در یکی از زبانهای غیر فارسی ایران برخوردار نیستند!

وجود چنین وضعیت نابرابری سبب شده تا اکثریت دانش آموزان کشور با صرف وقت زیاد و هزینه خیلی سنگین، مجبور به تعلیم همزمان زبان فارسی و نیز سواد فارسی شوند. در حالیکه دانش آموزان فارس زبان به دلیل اینکه در حال تحصیل به زبان مادری خود هستند قاعدتا قادر هستند تا بسیار زودتر از دانش آموزان هم کلاس غیرفارس زبان خود، مدارج تحصیل را طی کنند.

حاکمیت چنین نظام تبعیض آمیز و ناعادلانه ای که بصورت فاحش مغایر با تدابیر بین المللی در زمینه تعلیم و تربیت عمومی است، دهها سال است که از جانب سیاستگذاران ذیمدخل، بعنوان تنها شیوه ممکن برای نظام آموزش همگانی کشور تعریف و تلقین شده است! اما متاسفانه سهم اکثریت دانش آموزان ایران از این شیوه تبعیض آمیز، ترک تحصیل، افت شدید درسی، شکست در امتحانات تعیین کننده ای چون کنکور و عملا حذف تدریجی از سطوح ممتاز جامعه می باشد.

از طرفی دیگر به دلیل اینکه در حال حاظر در کتابهای درسی مدارس کشور، براساس رویکردهای پان آریانیستی و باستانگرایانه فقط زبان، تاریخ و فرهنگ یک قوم با بزرگنمایی حیرت انگیزی تدریس و تقویت می شود و همزمان با آن زبان، فرهنگ و تاریخ اکثریت دانش آموزان دیگر اقوام کشورمان با کوچک نمایی شگفت آوری تحقیر و تحریف می گردد لذا؛

ما امضا کنندگان ذیل که از میان دانش آموزان و معلمان عموم اقوام محترم ایران، بخصوص ترکهای پیشروی آذربایجان هستیم، خواهان رفع سریع و کامل تبعیضات فوق الاشاره از نظام آموزش عمومی کشور و همچنین اجرای بی قید و شرط و نیز فراگیر اصول 15 و 19 قانون اساسی ایران اسلامی می باشیم.

طبعا عدم اجرای غیرقابل توجیه این دو اصل از قانون اساسی که طی 25 سال گذشته بارها مورد توجه و تاکید عموم اقوام و ملل کشورمان قرار گرفته است به منزله سرافکندگی بسیار بزرگی برای وزارت آموزش و پرورش و نیز تمام وزارتخانه های ذیربطی است که با خونبهای شهیدان مخلص کشورمان تاسیس و تقویت شده اند!

جمعی از دانش آموزان ورامین و شهر ری

رحمان شکوری- لیلا باغی- رضا آبادی- محمد یاوری- حسین رمضانی- شعبان داوری- علی صدقی- کاظم جامعی- محسن هدایتی- حسن هدایتی- شاهین اصغری- عسگر محمدی- قاسم محمدی- داود غفاری- عزت آقابابایی- کامران دشتی- عزیز باغبان- بهرام دهدار- محمد رضا زمانی-احمد خانی- کورش خان محمدی- صابر قره گوزلو- رضا قاسمی- بهروز دادگر- منصور شهباز- اکبر شکری- امید دادمان- شکراللاه امانی- سراج حسینی- احد باطنی- مسعود آذری- جعفر فرجی- ناصر جعفری- احمد علی قربانی- عظیم خوشخو- محمد فردی- فرهاد هوشیار- علی گل زاده- یاور بهبودی- صادق حریف مددی- بهادر قوشچی- ابراهیم خلخالی- محمد دلدار- سلیمان تربت زاده- رضا احمدزاده- محمد امین احدی- توحید فیضی- عباس نظری- مهدی یوسف زاده- فرید داداش زاده- امیر میرحبیب- حیدر باقری- حسین علی مهدوی- اِیلدار عباسی- باقر تازه کندی- عباس میرزایی-جمال صادقی- لطف اللاه ایزدی- هوشنگ جاری- سعید منفرد- عیوض شرقی- خداوردی حسینی- محمد ارضی- عیسی تقی زاده- سهیل اسدی- علیرضا مرشتی- محمد حسین یوسفی- احمد جبارزاده- حسین امراللاهی- موسی خان بولاغی- شهریارمحبوب- یونس قره آغاجی- علی اصغر شافعی- ایمان رضازاده- مهدی خاکزاد- مرتضی فکری- علی حسن زاده- داود قلی زاده- تیمور یاوری- جاوید اکبری- میثم محدتی- ابوالفضل نقیخانی- مجتبی بابایی- تیمور کرمی- حسن بابازاده- توکل زینلی- عبد الحسین گلدوست- علی اکبر عطار- داور میر جلیلی- غلامرضا خلیلی- قاسم انوری- جابر لنکرانی-افشین ملک زاده- رحیم قهرمانی- صمد بهزادی- ابوذز ایزد نیا- شهرام هدیه لو- صالح یارمحمدی-عقیل نادری- اسماعیل هاشمی نسب- فرداد حقیقی-روح الله زینبیه -داود محمدی-ایوب آقایی - تقی ملکی-ابو الفضل بابایی -مریم رازی-قربانعلی بیداردل- قاسم حمیدپور -رودابه معصومی

* لازم به ذکر است که این بیانیه در روز اول مهرماه در چندین مدرسه توسط دانش آموزان در کلاسهای درس خوانده شده است.

---

نامه جمعي از نويسندگان، روزنامه نگاران، فعالين فرهنگي و اجتماعي و تشکلهاي فرهنگي اورميه به رئيس جمهوري

تاريخ: 27/6/1383

اورمو يازار، قزئته چي، کولتورل ـ ايجتيماعي چاليشقان و مدني اؤرگوتلرينين جومهور باشقانينا مکتوبو

اولو تانرينين آدي ايله

ايران ايسلام جومهوريتينين سايين جومهور باشقاني
سيد محمد خاتمي جنابلاري!

بو ايلين مورداد آييندا بؤيوک مشروطيت قيامينين 100-جو ايل دؤنومونو بير عصرين اؤتمه سينه رغماً چوخلو ايستک و عاليه شوعارلارينين يئرينه يئتيريلمه ديگي حالدا آغيرلاديق. شوبهه سيز او دؤورده عدالت، ايرتيجاع و ايستيبدادا قارشي اولان برابرليک و موساوات، اؤزگورلوک، رئفورم، دئموکراسي، پارلمانتاريستي نيظام، شورا و ايالتي و ولايتي انجومنلر شوعارلاري قاليبينده دوغان اولو اينسانجيل دوشونجه لري بو اؤلکه نين موباريزه تاريخينده بير دؤنم نؤقطه سيدير، اينانجينداييق. سؤز قونوسو شوعارلار و آرزولارين ايستيبداد حاکيميتي و يابانجيلارين دخالتي کيمي چئشيتلي ندنلردن دولايي الده ائديلمه مه سينه باخماياراق، ميلتيميزين حوريت و ظولمه قارشي عوصيان روحو ياشاميشدير. بو ايستيقامتده آذربايجان ميلتينين اؤنجوللوگو ايله ياپيلميش اولان هر هانسي بير قيام يا اينقيلابي تاريخيميزين آلتين صحيفه سي کيمي دگرلنديريريک.

1357 ايسلام اينقيلابي يئني بير حياتين گله جگيندن خبر وئريب ايسلامين اولو تعاليمينه داياناراق، خالق حيماسه سي کيمي طاغوت و ايستيبدادين سيمالاريني بؤيوک ميقياسدا محو ائتميشدير. ايندي ايسه ايسلام حؤکومتينين عؤمرو ايگيرمي بئشه وارديقدا ساواش و ايقتيصادي و ايداره چيليک سورون و تشويشلرين اورتادان قالخماسينا باخماياراق تأسوفله اؤلکه نين بعضي مسؤل و موديرلري ميلتين اينساني، مشروع و قانوني ايستکلري ايله ايلگيلي هئچ بير عملي گيريشمه ده بولونماميشلار دئيه، دوشونوروک. اؤلکه نين آناياساسي، اينسان حاقلاري کونوانسيونلاري و سونوج اعتيباريله اينسانين فيطرتينه دايالي وورغولانان بو ايستکلر يوزلر آچيق مکتوب، تومار، بيلديريش و ... قاليبينده سوروملو داييره لر و اؤزلليکله سيزين عالي محضرينيزه سونولموش آما ندنسه سوکوتلا قارشيلانيب، قبول يا ردلرينه عاييد هئچ بير جاواب آلينماميشدير!

رئفورميستي حرکاتين دوغوشو و جنابعالينين 2 خورداد 76 جومهور باشقانليغي سئچکيلرينده تاريخي ايستيقبالين ندني قانون حاکيميتي، دوشونجه و سؤز آزادليغي، اينسان کرامتينين قورونماسي، فردي و ايجتيماعي حوقوقون مودافيعه سي، ايجتيماعي عدالت و گليشمه و تبعيضي چئشيتلي شکيللرينده آرادان قالديرما شوعارلاري اولموشدور. سيزين جومهور باشقانليغينيزين ايلک دؤورونده ضعفلر و آخسارليقلارا رغماً نيسبي اولسا بئله گليشمه لره باخماياراق ميلتين سس صانديقلارينين باشينا گلرک 80-جي ايلده سيزي يئنيدن سئچمه لري اومود و اعتيمادلارينين آچيقجا گؤسترگه سي ايدي. گلينيز اينصافلا حؤکم ائدک. باشقانليغينيزين عؤمرو 7- ه وارديقدا آناياسا و اونون ايجراسينا دايانان بو شوعارلارين نئچه فاييزي حياتا کئچميشدير؟

4 ايل اؤنجه بئله بير زاماندا باتي آذربايجان ايالتينه تشريف گتيرديکده بير چوخ آيدين، قزئته چي، ميلت وکيلي و آذربايجان کولتورل فعاللارينين سيزه خيطاباً آچيق مکتوبو ياييملانميش مع الاسف بوگونه دک جاوابسيز قالميشدير. بوگون يئني گؤروشوموزده مسؤوللار اؤزلليکله جنابعاليدن آذربايجان ميلتينين حاقلي، مدني و دئموکراتيک ايستکلرينين جيدي شکيلده گؤز اؤنونه آليب عملي اولماسيني ايستمکده ييک و نه يازيب دئمه ليييک کي، کئچميشده کيلرين تکراري اولماسين!

جناب پرئزيدنت!
باتي آذربايجان ايالتي گليشمه گه گرکلي اولان ظرفيت و پتانسيللره صاحيب اولماسينا رغماً رسمي راپورتلارا اساساً ميلي گلير جهتيندن 30 ايالت ايچره 25-جي و دؤولت سرمايه ياتيريمي باخيميندان 28-جي سيراني قازانميشدير. اؤلکه چاپيندا هر شخصين ايلليک گلير آرتيمي 400 مين تومن اولدوغو حالدا باتي آذربايجان ايالتينده بو رقمين 33 مين تومنه دوشمه سي گؤرونور. وئريلن آمارلارا داياناراق بؤلگه ده ياشايانلارين کئچينمه و ايقتيصادي سويه سينين اوزوجو و دوشوک اولدوغونو سؤيله يه بيلريک. بؤيله دورومدا کاذيب پئشه لر، اينتيحار و ايشسيزليگين آرتماسي ايله بيرليکده ايالتلرين مرکزينه کؤچمه و دولاييسيلا کندلرين ويران اولماسي سانکي قاچينيلماز گرچکدير.

صنايع و معدنلر وزارتينين صراحتله آچيقلاديغي آمارا گؤره اؤلکه صنعتينين 49 فاييزي يالنيز 4 ايالتده، 9/4 فاييزي ايسه باشقا 13 ايالتده بولونماقدادير. تبعيضلي سانتراليستي سياستلردن دولايي اؤتن ايللرده آذربايجانين سونسوز ايقتيصادي ضررلره معروض قالديغينا اعتيراف ائتمه ليييک. گرچکلري گؤرمه ييب، سانتراليزم و ايقتيصادي تبعيضلره قارشي تدبير آلمامانين چوخ آجي سونوجلارينا گله جک ايللرده شاهيد اولاجاييق. آنا صنايع و تبديلي صنعتلرين ياراديلماسي، توريزم ايله ايلگيلي سرمايه ياتيرما و سرحدلريميزده بازارلارين قورولماسي دوغال اولاراق بؤلگه نين ايقتيصادي دورومونو موثبت يؤنده ساغلاياجاق دئيه، اينانيريق.

سايين جومهور باشقاني!
آذربايجان تاريخ بويو تمدون و کولتور بئشيگي اولدوغو اوچون ايسلام، ايران و بشريت ايجتيماعيتينه سونسوز خيدمتلر سونموشدور. 3-جو مينايلليگين باشلانغيجيندا بو يوردون اؤولادي نئچه مين ايلليک اسکي تاريخه صاحيب اولمالارينا باخماياراق بعضي مسؤللارين دار گؤروشلريندن دولايي آناياسادا دا آچيقجا وورغولانميش ان ايلکين، بديهي و مشروع اينساني حاقلاري يعني آناديلينده تحصيلدن محروم قالميشلاردير. ايران چوخ ميلتلي بير اؤلکه دير. اونا گؤره ده اينسان حاقلاري بياننامه سي گرکسه، آناياساني گؤز اؤنونه آلاراق چئشيتلي ميلتلرين کولتورل، ايقتيصادي، ايجتيماعي و سياسي حاقلاريني تانيماغي گرکير.

توپلومدا ياشايانلارين امنيتيني قوروما، اونلارين اساس حاقلارينا سايغي گؤسترمه و سونوجدا دئموکراتيک بير نيظامين قورولماسي، پلوراليزمي قبول ائديب اونا بويون اگمه دن الده ائديلمه يه جکدير. ندن آذربايجانلي کولتورل پروقراملار قاليبينده بعضي کولتور و اينجه صنعت خاديمليگينه مودعيلر طرفيندن راحاتجا استئهزاء اولاراق اهانتلره معروض قاليب، کيمليک و کولتورو تخريب اولونماقدادير؟ ندن بو اؤلکه نين تورک ميلتي استاندارد بير بيچيمده اولان راديو و تلويزيون و ساييره کولتورل ملزمه لردن محروم قالميشدير؟

مسؤللارين اعتيرافينا گؤره آذربايجانليلارين تحصيل سويه سينين دوشوک اولما سببي اؤز دوغما ديللرينده تحصيل آلا بيلمه ديکلريدير. هاچانادک بو توپراغين اؤولادي بو قانوني، اينساني و ايلاهي حاقلارينا ال تاپماغي گؤزله يه جکدير؟ بيز بو اؤنملي مؤوضوعا تئزليکله ديقت يئتيريلسين دئيه، بير داها هر ندن کئچرسک، اؤز کولتور و اؤزلليکله آناديليميزدن کئچمه يه جه ييک جومله سينين آلتيني جيزيريق.

جنابينيز کئچميش ايللرده تمدونلر دانيشيغي تئزيني اؤنرله ديگينيزده ميلتلرآراسي باريشين قورونماسي دوغرولتوسوندا لاييق بير ايش ياپميشدينيز. بو اولو دوشونجه نين اؤلکه ايچريسينده ده ديقت مرکزينده اولماسيني آرزولارديق. اؤتن 7 ايلده آذربايجان ميلي حرکتي فعاللارينين دؤنه ـ دؤنه ايسته مه لرينه رغماً دانيشيق و فيکير آليش ـ وئريشينه هئچ بير ايمکان يارانماميشدير و اؤنجه وورغولاديغيميز کيمي بو قونودا يوزلرجه مکتوب جاوابسيز قالميشدير. ميلته جاواب وئرمه ده تعهودلو اولمانين واختييله ان اساس شوعارلارينيزدان اولدوغونو اونودا بيلمه يه جه ييک. باشقالاريني قبول ائتمه و صولحون ايلکين اساسي، اونلاري دينله مک و اولدوقلاري کيمي قبول ائتمک دئييلمي؟

مهربانسيزليقلار و ميلتيميزين مدني و مشروع ايستکلري قارشيسيندا مسؤللارين آنلاملي سوکوتلارينا رغماً آذربايجانين کولتورل ـ ايجتيماعي فعاللاري چوخلو سند و دليللرين شهادتينه گؤره اؤلکه نين ياسالاري چرچيوه سينده چاليشيب، هئچ زامان دئموکراتيک، مدني و مساليمتلي اوصوللاردان اوزاقلاشماميشلاردير. باخماياراق کي، سون ايللرده اؤزلليکله جاري ايلين تير آييندا بابک قالاسي مراسيمينين گونلرينده مسؤللار طرفيندن امنيتي و گاهدان نيظامي چاتيشمالارا شاهيد اولدوق. گؤروندوگو کيمي ميلتين مشروع ايستکلرينه اعتيناسيزليقلا بيرگه امنيتي و نيظامي تدبيرلرين آلينماسي حرکتي راديکاليزه ائتمکدن باشقا مسئله نين چؤزومونه يارديمجي اولماياجاقدير. ميلتلرين اويانيشي، ميلي و قومي بيلگييه صاحيب اولمالاري و کيمليک آختاريشي قوتسال و آلقيشا لاييق بير چاليشمادير. بو چاليشما منطيقي و آغيلليجا دوشونولدوکده، تهديد دئييل، هر يؤنلو ايره ليلمه و گليشمه اوچون حؤکومتلر و ميلتلره بير فورصت کيمي دگرلنديريلير. بو فورصتي قاچيرماياليم.

ترجمه فارسی نامه به رئيس جمهوری:

بسمه تعالي

تاريخ: 27/6/1383

نامه جمعي از نويسندگان، روزنامه نگاران، فعالين فرهنگي و اجتماعي و تشکلهاي فرهنگي اورميه به رئيس جمهوري

رئيس جمهور محترم جمهوري اسلامي ايران
جناب آقاي سيد محمد خاتمي!

در مردادماه سال جاري در حالي آغاز يکصدمين سالگرد قيام کبير مشروطيت را گرامي داشتيم که در کمال ناباوري عليرغم سپري شدن يک قرن از آن هنوز برخي از مطالبات و شعارهاي عاليه اش جامه عمل نپوشيده اند. بيترديد تولد انديشه هاي عالي انسانگرايانه در آن دوره در قالب شعارهاي عدالت طلبي، رفع ارتجاع و استبداد، برابري و مساوات، آزادي طلبي، اصلاحات، دموکراسي، نظام پارلمانتاريستي، شوراها و انجمنهاي ايالتي و ولايتي نقطه عطفي در تاريخ مبارزاتي اين سرزمين محسوب ميشود. اگرچه تحقق اين شعارها و آمال برحق به دلايل متعدد از جمله استبدادزدگي و دخالت بيگانگان در آن دوره ممکن نشد، به گواهي تاريخ روح آزاديخواهي و ظلمستيزي مردم نيز آرام نگرفت. در اين راستا هر يک از قيامها و انقلابهاي مردمي که آذربايجان همواره پيشقراول آنها بوده است، به مثابه برگ زريني از تاريخ اين ملک ميباشند.

انقلاب اسلامي سال 57 به عنوان حماسه اي مردمي با تکيه بر تعاليم عاليه اسلام بسياري از ظواهر طاغوت و استبداد را درهم شکست تا نويدبخش حياتي جديد باشد. اکنون پس از گذشت ربع قرن از عمر حکومت اسلامي و مرتفع شدن بسياري از مشکلات و دغدغه ها از جمله جنگ و بحرانهاي اقتصادي و مديريتي متأسفانه هنوز هم شاهد اراده معطوف به عمل برخي از مسؤلان و مديران کشور در رابطه با خواسته هاي انساني، مشروع و قانوني مردم نيستيم. اين مطالبات که مبتني بر قانون اساسي کشور، کنوانسيونهاي حقوق بشر و در نهايت مبتني بر فطرت انساني است، تاکنون در قالب صدها نامه سرگشاده، تومار، بيانيه و ... به مسؤولين کشور و مخصوصاً به حضور جنابعالي ارايه شده است که در کمال تأسف همگي با سکوت مواجه شده و هيچ جوابي دال بر رد يا تأييد آنها دريافت نشده است!

ظهور جنبش اصلاحطلبي و استقبال تاريخي مردم از حضور جنابعالي در انتخابات رياست جمهوري دوم خرداد سال 76 مرهون شعارهاي قانونگرايي، آزادي انديشه و بيان، حفظ کرامت انسان، رعايت حقوق فردي، آزاديهاي اجتماعي، توسعه و عدالت اجتماعي و رفع تبعيض در اشکال گوناگون آن بود. با وجود پيشرفتهاي نسبي در دوره اول رياست جمهوري شما و وجود ضعفها و کاستيها حضور مردم در پاي صندوقهاي رأي و انتخاب مجدد شما در سال 80 نشان از اميد و اعتماد مردم داشت. بياييد منصفانه به قضاوت بنشينيم. پس از سپري شدن 7 سال از عمر رياست جمهوري شما شعارهاي مذکور که تأکيدي ديگر باره بر مفاد قانون اساسي و اجراي آن بود، تا چه اندازه عملي شده اند؟

4 سال قبل در چنين ايامي به هنگام تشريف فرمايي جنابعالي به استان آذربايجانغربي نامه جمعي از روشنفکران، روزنامه نگاران، نمايندگان مجلس شوراي اسلامي و فعالين فرهنگي آذربايجان در خطاب به شما منتشر گرديد که متأسفانه آن نيز تاکنون بي پاسخ مانده است. اکنون در ديدار مجدد شما يک بار ديگر خواستار توجه جدي مسؤلين و مخصوصاً جنابعالي و عملي شدن مطالبات برحق و خواسته هاي مدني و دموکراتيک ملت آذربايجان هستيم و چه بگوييم و چه بنويسيم که تکرار مکررات پيشين نباشد؟

جناب آقای رئيس جمهور!
استان آذربايجانغربي عليرغم داشتن ظرفيتها و پتانسيلهاي لازم براي توسعه بنا بر گزارشهاي رسمي ارايه شده در بين 30 استان کشور در رديف بيست و پنجم و از نظر سرمايه گذاري دولتي در رتبه 28 کشور قرار دارد. در حاليکه سرانه پس انداز کشور 400 هزار تومان است، سرانه پس انداز در استان آذربايجانغربي 33 هزار تومان مي باشد. با نگاهي به داده هاي ارايه شده وضع رقت بار اقتصادي و معيشتي مردم اين منطقه آشکار ميگردد. رواج روزافزون مشاغل کاذب، افزايش آمار خودکشي، افزايش نرخ بيکاري و افزايش مهاجرتهاي بيرويه به مراکز استانها و نابودي روستاها از پيامدهاي طبيعي و گريزناپذير وضعيت حاضر است.

بر پايه آمار و داده هاي صريح وزارت صنايع و معادن تنها 4 استان کشور 49 درصد صنعت کشور را در اختيار دارند و 13 استان ديگر کشور 9/4 درصد صنعت را در خود جاي داده اند. بايد اذعان داشت که آذربايجان به دليل اعمال سياستهاي سانتراليستي تبعيض آلود در سالهاي گذشته زيانهاي اقتصادي بيشماري ديده و متحمل شده است. عدم توجه به واقعيتها و عدم اهتمام جدي در دفع سانتراليسم و رفع تبعيض اقتصادي ميتواند در سالهاي آتي نتايج زيانباري به همراه داشته باشد. طبيعي است که ايجاد صنايع مادر، سرمايه گذاري در زمينه گردشگري و توريسم، راه اندازي صنايع تبديلي و فعالسازي بازارچه هاي مرزي در بهبود اوضاع اقتصادي منطقه ميتواند مؤثر باشد.

رئيس جمهور محترم!
آذربايجان هميشه تاريخ از حوزه هاي تمدنخيز و فرهنگساز بوده و از اين رهگذر خدمات شاياني به اسلام و ايران و جامعه بشري ارايه کرده است. در آستانه هزاره سوم فرزندان اين سرزمين عليرغم برخورداري از پيشينه تمدني چندين هزار ساله به واسطه تنگ نظريهاي برخي از مسؤلين حکومتي از تحصيل به زبان مادري خود که از بديهيترين و مشروعترين حقوق انساني آنهاست و در قانون اساسي نيز به تصريح آمده است، محرومند. ايران کشوري کثيرالمله است، لذا رعايت حقوق فرهنگي، اقتصادي، اجتماعي و سياسي ملل مختلف با امعان نظر به منشور حقوق بشر و قانون اساسي امري ضروري مينمايد.

بايد باور کنيم که تأمين امنيت آحاد جامعه، احترام به حقوق اساسي آنها و در کل تحقق نظام مردمسالار و دموکراتيک جز پذيرش پلوراليسم و تمکين به آن ميسر نيست. چگونه است که آذربايجاني از سوي برخي از مدعيان پاسداري از حريم فرهنگ و هنر در قالب برنامه هاي فرهنگي به آساني مورد تمسخر و توهين واقع شده و هويت و فرهنگ آن تخطئه ميشود؟ چرا بايد ترکان اين سرزمين از داشتن راديو و تلويزيوني استاندارد و مقبول و ساير ملزومات فرهنگي محروم باشند؟
به اعتراف مسؤلين آموزش کشور از عمده دلايل بيسوادي و افت شديد تحصيلي در آذربايجان عدم امکان تحصيل و آموزش به زبان مادري است. فرزندان اين مرز و بوم تا کي بايد در انتظار تحقق اين حق الهي، انساني و قانوني خويش باشند؟ ما ضمن درخواست توجه عاجل به اين مهم تأکيد مينماييم که از هر چه بگذريم از فرهنگ خود و به ويژه از زبان مادري خويش نخواهيم گذشت.

جنابعالي با ارايه تز گفتگوي تمدنها در سالهاي پيش گامي درخور براي حفظ بيشتر صلح بين ملتها برداشتيد و اي کاش اين ايده عالي در داخل کشور نيز مورد توجه و دقت قرار ميگرفت. در طول 7 سال گذشته عليرغم درخواستهاي مکرر فعالين حرکت ملي آذربايجان هيچ فرصت و امکاني براي گفتگو و تبادل نظر مهيا نشد و چنانکه پيش از اين مذکور افتاد، در اين خصوص صدها نامه و درخواست بي پاسخ ماند. نميتوانيم از ياد ببريم که پاسخگويي همواره از شعارهاي اساسي شما بوده است. مگر نه اين است که مقدمه صلح و ديگرپذيري شنيدن و تحمل ديگري است؟

عليرغم همه بي مهريها و سکوت معنيدار مسؤلين حکومتي در برابر خواسته هاي مدني و مشروع ملتمان فعالين فرهنگي و اجتماعي آذربايجان بنا بر اقرار شواهد و قراين همواره در فعاليتهاي خويش قوانين جاري و ساري کشور را مد نظر داشته و هيچ وقت از رعايت اصول دموکراسي و مدني و روشهاي مسالمت آميز غفلت نکرده اند. با اين وصف متأسفانه در سالهاي اخير به ويژه در روزهاي برگزاري مراسم قلعه بابک در تيرماه سال جاري شاهد برخوردهاي امنيتي و گاهاً نظامي از سوي مسؤلين کشور بوديم. به نظر ميرسد که همزمان با بيتوجهي به مطالبات مشروع مردم اتخاذ تدابير امنيتي و نظامي جز راديکاليزه کردن حرکت مردمي هيچ کمکي به حل و فصل امور نخواهد کرد. بيداري و آگاهي ملتها و تلاش آنها براي کسب معرفت ملي و قومي و بازخواني هويت خويش تلاشي مقدس و قابل تحسين است. اين تلاش در صورت درک و دريافت منطقي و عقلاني نه تهديد که فرصتي براي تکامل و پيشرفت همه جانبه فراروي حکومتها و ملتها قرار مي دهد. اين فرصت را از دست ندهيم.

مکتوبا قولچکنلرين ليسته سي:امضاء کنندگان نامه:

هفته نامه فردای ما ـ انتشارات ياز ـ مؤسسه فرهنگي و هنری ارمغان ساوالان ـ مؤسسه فرهنگی و هنری نی قلم ـ مؤسسه فرهنگی و هنری باريش ـ نشريه دانشجويي اويانيش ـ کانون مطالعات آذربايجانشناسي ـ نشريه دانشجويي اؤلکه ـ تورک ائل کيتاب ائوی ـ دکتر جمال آيريملو ـ بهرام اسدی ـ نرگس اعظميان ـ حجت الهامي ـ محمد الله قليپور ـ دکتر امين اکبرپور ـ توحيد ايوبي ـ اسلام بابازاده ـ سياوش باغبان ـ يوسف بهنمون ـ مهندس يوسف بيداردل ـ مهندس اسماعيل پاشايي ـ جعفر پری ـ مهندس فخران پورنجفي ـ قربان پورولي ـ دکتر ناصر تارک ـ مهرداد تبريزی ـ ميرفريدون تيموری ـ نسرين جعفری ـ اسماعيل جوادی ـ فرهاد جوادی ـ مهندس عليرضا جوانبخت قولونجو ـ عزت حاجیزاده ـ جواد حاجيلاری ـ حسين حسينزاده ـ مظفر خداوندگار ـ محرم خرمي مارکاني ـ دکتر خسرو دباغ ـ يوسفعلي دستان ـ حسن رضايي ـ اصغر ستاری ـ دکتر مقصود سليمانپور ـ مهندس الله قلی سيراني ـ حميد شافعي ـ اوختای شافعي ـ عادل شاهوئردی ـ تيمور شکر ايزدی ـ محمود صادقپور ـ کيان صفری ـ مهدی عباسي ـ دکتر عليرضا عبدالهي ـ مهندس ايلقار عليزاده ـ محمدعلي عليزاده ـ لطيف فرجزاده ـ مهندس فرشيد فرشيدفر ـ رسول کامران کشتيبان ـ محرم کامراني ـ دکتر محمد مخفيان ـ اسماعيل مددی ـ بولوت مرادی ـ مهندس محمد ملکي تقيآباد ـ وحيد منافي ـ سيدجواد موسوی ـ مهندس منصور مولايي ـ حسن منتظمي ـ دکتر فرخ ميرزاطلوعي ـ حميد نظری ـ سليمان هاشمزاده ـ شهرام يوزباشي

---

گزارش طي مراحل اداري سند قطعنامه کنگره زبان مادري تبريز

گزارش نحوه طي مراحل اداري سند قطعنامه کنگره زبان مادري تبريز در دفاتر بين‌المللي و داخلي

بدنبال برگزاري نخستين کنگره زبان مادري در تبريز توسط فرهيختگان آذربایجانی در روز جهانی زبان مادری در بیست و دوم فوريه 2004 (اول اسفند ماه 1382)، قطعنامه‌ای در طرح مطالبات زبانی اقوام و ملل ايرانی منتشر شد. اين قطعنامه که به امضاي 3333 نفر از شهروندان کشورمان رسيده، بعنوان يک سند ملي از اولیای امور ميخواهد تا در راستای مسئولیتی که به موجب قوانين داخلي و کنوانسیونهای بين‌المللي، برعهده آنان نهاده شده است، جهت تحقق حقوق زبان مادری ایرانیان راهگشایی نمایند.

لازم به ذکر است که سند ملي کنگره زبان مادري تبريز به زبانهاي فارسي، ترکي، عربي و انگليسي همراه با لیست کامل اسامی و اصل امضاهای واصله طی مجلدی در ابتداي خرداد ماه 1383 به دبيرخانه‌هاي مسئولين ذيصلاح بين المللي و داخلي تقديم شده است. اکنون با توجه به پیگیریهای مکرر شرکت کنندگان کنگره و امضا کنندگان قطعنامه (و همچنین تاکید بسیاری از شهروندانی که امکان حضور در کنگره یا امضا قطعنامه را نداشته‌ اما مفاد آنرا تایید مینمایند)، وظیفه خود میدانیم گزارشی ازآخرین وضعیت اسناد ارسالی به دفاتر نهادها و مراجع بين‌المللي و داخلي را در آستانه بازگشایی مدارس و پس از گذشت قریب به 3 ماه خدمت عموم امضا کنندگان و علاقمندان تقديم نماییم:

الف : دفاتر نمايندگيهاي بين‌المللي در تهران

1- دفتر نمايندگي سازمان ملل متحد
آخرين وضعيت: رويت رياست دفتر و ثبت در اسناد.

2- دفتر نمايندگي يونسکو:
آخرين وضعيت : رويت رياست دفتر و ثبت در اسناد.

3- دفتر نمايندگي يونيسف:
آخرين وضعيت: رويت رياست دفتر و ثبت در اسناد.

ب: دفاتر مقامات و سازمانهای داخلي

1- دفتر محترم مقام معظم رهبري
آخرين وضعيت: در دست بررسی.

2- دفتر محترم رياست جمهوري
آخرين وضعيت: نامعلوم.
توضيحات: بدليل عدم ارائه شماره ورود به دفتر براي نامه، عملا امکان پيگيري براي ارسال کننده وجود ندارد!

3- دفتر محترم مجمع تشخيص مصلحت نظام
آخرين وضعيت: نامعلوم.
توضيحات: بدليل عدم ارائه شماره ورود به دفتر براي نامه، عملا امکان پيگيري براي ارسال کننده وجود ندارد!

4- وزارت محترم علوم و تحقيقات و فن‌آوري
آخرين وضعيت: نامعلوم.
توضيحات: به دليل پاک شدن حافظه کامپيوترهاي دبيرخانه وزارت محترم علوم و تحقيقات و فن آوري، همه نامه هايي که از ابتداي سال 83 تا تاريخ 31/3 /83 به اين دبيرخانه ارسال شده است تا زمان ترميم اطلاعات قابل پيگيري نخواهد بود!

5- وزارت محترم فرهنگ و ارشاد اسلامي
آخرين وضعيت: بدون پاراف هيچ گونه دستوري بايگاني شده است.
توضيحات: آقاي ميري رييس محترم حوزه هماهنگي معاونت مطبوعاتي و تبليغاتي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي در خصوص علت بايگاني شدن اين سند ملي فرمودند: اينجانب بعد از مطالعه اين مجلد چيز خاصي درنيافتم. درخواستهاي شما مبتني بر اجراي قانون اساسي و قوانين بين المللي است و عملا مسئوليتي را بر ذمه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي قرار نمي دهد. در حال حاضر چون در اين تقاضا به جزئيات امر اشاره نشده و« کار گروههايي» براي عملياتي کردن مطالبات مندرج توسط شما تشکيل نشده ما همچنان بي پاسخ در برابر اين سئوال هستيم که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي چه بايد بکند!

6- شوراي محترم عالي انقلاب فرهنگي
آخرين وضعيت: در کارتابل رياست دبيرخانه مانده است!
توضيحات: بنا بر اظهارات کارمند دبيرخانه هيچکدام از مسئولين اين شورا تا کنون سند زبان مادري تبريز را مشاهده نکرده اند.

7- وزارت محترم آموزش و پرروش
آخرين وضعيت: ثبت در بايگاني و ارسال رونوشتي از آن در تاريخ 16/3/83 به شوراي عالي انقلاب فرهنگي .
توضيحات: با توجه به اينکه شوراي عالي انقلاب فرهنگي هنوز سند دريافتي خود را وارد مراحل اداري نکرده است بعيد به نظر مي رسد که بر روي سند ارسالي از آموزش و پرورش اقدامي انجام داده باشد!

8- خبرگزاري محترم جمهوري اسلامي ايران
آخرين وضعيت: سند ارسالي مفقود شده است!
توضيحات: بعد از پي گيريهاي مستمر ، استخراج شماره نامه 82923210/480 و نيز مشخص شدن فرد گيرنده بنام آقاي عشوري (کارمند دفتر مديريت اخبار داخلي)، متاسفانه مشخص شد که نامه مفقود شده، فلذا هيچ اقدامي در خصوص انتشار خبر آن صورت نگرفته است!

ضمنا لازم به ذکر است که به رغم اعلام 2 شماره تلفن و آدرس مکاتباتی در تبریز همراه با اسناد تقديمي به مسئولين ذيصلاح، تاکنون هيچ تماسي با دبير کنگره صورت نگرفته است.

با تقديم مراتب احترام
دبيرخانه کنگره زبان مادري تبريز
31/4/83

---